Bedelli sermaye artırımı nedir? Avantajlı mıdır? Hesaplaması nasıl yapılır?

Bir şirketin; dış finansman karşılığında çıkardığı yeni hisse senetlerini nominal değerinden veya daha yüksek bir fiyattan, ortaklara ya da ortaklar dışındaki yatırımcılara satarak gerçekleştirdiği sermaye artırımına “bedelli sermaye artırımı” denir. Bedelli sermaye artırımına katılım belli bir süre ile sınırlandırılır.

Şirket bedelli sermaye artışı yaparak kendisine nakit akışı sağlar.

Yeni hisse senetlerinin ortaklara satılmasına rüçhan hakkının kullandırılması denirken; ortaklar dışındaki yatırımcılara satılmasına rüçhan hakkının kısıtlanması denir. Rüçhan hakkını kullanmayan ortaklar bu haklarını piyasada satabilirler. Fakat kullanmadıkları için şirket sermayesinde sahip oldukları oranlar düşecektir.

Peki bedelli sermaye artırımı avantajlı mı? Neden yapılır?

Bedelli sermaye artırımıyla;

• Şirket ek finansman sağlar.
• Şirketin büyüyen iş hacmiyle ihtiyaç duyulan nakit akışı karşılanır.
• Şirket yeni yapacağı yatırımlar için gereken fon ihtiyacını karşılamış olur.
• Şirketin sermayesi artar.
• Şirketin hisse senedi fiyatı değişir.
• Şirketin toplam piyasa değeri değişir.

 Bedelli sermaye artırımı hesaplama nasıl yapılır?

Bedelli sermaye artırımı hesaplamayı bir örnekle açıklayabiliriz:

Diyelim ki; AB şirketi Genel Kurul’da %50 bedelli sermaye artırım kararı aldı. Rüçhan haklarını da 2 TL’den kullandıracağını duyurdu. Şirketin mevcut ödenmiş sermayesi 10 milyon TL olsun. Hisse senedi sayısı da 10 milyon adet ve piyasadaki hisse senedi fiyatı 4 TL olsun. Bu durumda mevcut piyasa değeri 40 milyon TL’dir

• Şirket %50 bedelli sermaye artırımı yaptığı için ödenmiş sermayesi 15 milyon TL’ye çıkacaktır.
• 10 milyon TL’lik ödenmiş sermaye 10 milyon adet hisse senedine denk geldiği için, ödenmiş sermaye 15 milyon TL’ye çıkınca hisse senedi sayısı da 15 milyon adete çıkacaktır. (sermayedeki 1 TL 1 hisse senedine denk geldiği için, yani 10 milyon TL / 10 milyon hisse = 1 TL)
• Fakat şirketin kasasına 10 milyon TL girecektir. (5 milyon adet yeni hisse x 2 TL rüçhan kullanım bedeli = 10 milyon TL)
• Şirketin bedelli sermaye artırımı yaparken, temettü dağıtmadığını ve bedelsiz sermaye artırımı yapmadığını varsayıyoruz.

Bu bilgiler ışığında, bedelli sermaye artırımı sonucunda şirketin hisse senedinin yeni piyasa fiyatını hesaplayalım. Formülümüz aşağıdaki gibidir:

Hisse senedi yeni fiyatı = (Hisse senedi eski fiyatı + Rüçhan hakkı kullanım fiyatı x Bedelli sermaye artırım oranı – Hisse başına ödenen temettü) / (1 + Bedelli sermaye artırım oranı + Bedelsiz sermaye artırım oranı)

Formülle tüm değerleri yerine koyarsak;

Hisse senedi yeni fiyatı = (4 + 2 x 0.50 – 0) / (1+ 0.50 + 0) = 3.33 TL

Görüldüğü gibi; %50 bedelli sermaye artırımı sonucunda, şirketin ödenmiş sermayesi 15 milyon TL’ye çıkarken, hisse senedi fiyatı 3.33 TL’ye iniyor. Şirketin piyasa değeri ise 49.95 milyon TL’ye çıkıyor.

Şunu vurgulamakta fayda var: Şirketin piyasa değerindeki artış miktarı (yaklaşık 10 milyon TL, küsuratlarla birlikte), şirketin %50 bedelli sermaye artırımından sağladığı nakit girişine (10 milyon TL) eşit oluyor.